Etleva Skonja

Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, ndodhet  ne burg dhe nën hetim nga Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), për një sërë veprash penale që lidhen me menaxhimin e fondeve publike, shpërdorim detyre dhe dyshime për pastrim parash.

Rasti ka marrë vëmendje të gjerë publike dhe mediatike, për shkak të profilit të lartë të zyrtarit të hetuar dhe natyrës së ndjeshme të akuzave.

Hetimet paraprake dhe çështjet nën shqyrtim

Hetimet kanë nisur në fillim të vitit 2024, pas një kallëzimi anonim, dhe janë shtrirë në disa pista hetimore që përfshijnë, korrupsion pasiv dhe aktiv në sektorin publik, shpërdorim të detyrës në lidhje me procedurat tenderuese, pastrim parash përmes kompanive të afërta me bashkinë si dhe deklarim të rremë të pasurisë dhe mosdeklarim të burimeve të ardhura

Në dhjetor 2024, SPAK konfirmoi zyrtarisht ekzistencën e hetimeve, duke njoftuar se nga verifikimet paraprake ishin identifikuar të paktën katër vepra penale për të cilat po grumbullohen prova të mëtejshme.

Masa sigurie dhe përgjime të përfshira në dosje

Në muajin shkurt 2025, Gjykata e Posaçme pranoi kërkesën e SPAK për caktimin e masës “arrest me burg” ndaj Veliajt, me arsyetimin se ekziston rreziku i ndikimit në dëshmitarë dhe prishjes së provave. Një pjesë e këtij vendimi është mbështetur në përgjime telefonike dhe ambientale, të cilat sipas dosjes hetimore sugjerojnë përpjekje për të ndërhyrë në procesin hetimor dhe për të ndikuar mbi punonjës publikë të përfshirë në hetim.

Sipas burimeve të drejtësisë, janë marrë në shqyrtim edhe transfertat bankare, kontratat me kompani të lidhura me projekte infrastrukturore të Bashkisë, si dhe procedura të dyshimta tenderimi në sektorët e pastrimit, ndriçimit dhe ndërtimit urban.

Reagimi i mbrojtjes dhe sfidat procedurale

Mbrojtja ligjore e Veliajt ka kundërshtuar vendimet e deritanishme, duke i konsideruar të pabazuara dhe të nxitura nga “perceptime, jo prova konkrete”. Avokatët e tij kanë vënë në pikëpyetje ligjshmërinë e nisjes së hetimit mbi bazën e një kallëzimi anonim dhe pa një vendim formal për fillimin e ndjekjes penale.

Gjithashtu, është hedhur poshtë përdorimi i një certifikate që e paraqet Veliajn si “të dënuar”, me argumentin se një vendim i tillë nuk ekziston dhe se ai gëzon prezumimin e pafajësisë.

Rëndësia e çështjes për drejtësinë dhe transparencën publike

Hetimi ndaj një zyrtari të lartë vendor si kryetari i Bashkisë Tiranë përbën një test serioz për pavarësinë dhe funksionimin e sistemit të drejtësisë në Shqipëri. Kjo çështje ka potencial të ndikojë jo vetëm në perceptimin e publikut për integritetin e pushtetit vendor, por edhe në besimin ndaj institucioneve të drejtësisë në kushtet e reformës së thellë në drejtësi dhe procesit të integrimit në Bashkimin Evropian.

Nga ana tjetër, përfshirja e drejtësisë në çështje që prekin menaxhimin e fondeve publike dhe transparencën në tendera është e nevojshme dhe e shëndetshme për forcimin e shtetit të së drejtës.

Çfarë pritet më tej?

Aktualisht, procesi ndodhet në fazën hetimore dhe nuk ka ende një aktakuzë të formuluar. Në javët në vijim priten përfundimi i analizës financiare të transaksioneve të dyshimta, marrja në pyetje e dëshmitarëve të rinj dhe ekspertëve të përfshirë, vlerësimi nga Gjykata i kërkesave për lirimin me kusht ose ndryshimin e masës së sigurisë si dhe vendimi i SPAK për ngritjen ose jo të një padie zyrtare për ndjekje penale

Rasti ndaj kryebashkiakut të Tiranës mbetet një nga zhvillimet më të rëndësishme të drejtësisë shqiptare në vitin 2025. Pavarësisht pozicionit publik të të hetuarit, zbatimi i ligjit duhet të mbetet universal dhe i paanshëm.