Në Britani po shtohen thirrjet politike për tërheqjen nga Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut (ECHR), një instrument ligjor i përdorur shpesh nga emigrantët për të shmangur dëbimin, përfshirë shqiptarët, duke ngritur shqetësime për të ardhmen e mbrojtjes së të drejtave të tyre.
Shumë emigrantë mund të humbasin një nga mjetet kryesore ligjore për të qëndruar në vend, ndërsa qeveria britanike debaton për reformën apo tërheqjen e saj.
Një raport i Sky News nga gjykata e emigracionit në Birmingham tregon sesi Konventa përdoret nga migrantët dhe avokatët e tyre. Në një rast, një burrë 38-vjeçar nga Nigeria mbështeti kërkesën e tij për qëndrim mbi Nenin 8 të ECHR, që garanton të drejtën për një jetë familjare, duke argumentuar lidhjen e tij të ngushtë me partneren dhe vajzën e saj.
Një tjetër rast i përballet dëbimit drejt Kenias, ku një burrë i rritur në Britani ka argumentuar për mbrojtje mbi bazën e Neneve 3 dhe 8 të ECHR, për shkak të lidhjes me familjen dhe diagnozës së tij për ankth dhe depresion. Vendimet për këto raste pritet të jepen pas disa javësh dhe rezultatet nuk publikohen.
Disa politikanë e shohin ECHR si pengesë për dëbimin e migrantëve, por ekspertët paralajmërojnë se largimi i Britanisë nga kjo konventë nuk do të sjellë ndryshime të mëdha. Alice Donald, profesore e të drejtave të njeriut, thotë:
“Ka një dinamikë politike që fajëson Konventën Evropiane, por nuk jemi të sigurt se largimi do të ndryshonte ndonjë gjë.”
Sipas statistikave të Ministrisë së Brendshme britanike, nga prilli 2008 deri në qershor 2021, 21,521 shtetas të huaj të dënuar për krime apeluan kundër dëbimit, por vetëm 2,392 prej tyre fituan mbrojtje mbi bazën e të drejtave të njeriut – rreth 181 raste në vit.
Një histori e përhapur në media për një kriminel shqiptar që nuk u dëbua sepse djali i tij nuk donte të hante “chicken nuggets” u rrëzua nga tribunali. Profesoresha Donald sqaron se argumenti nuk kishte peshë ligjore.
Nëse Britania tërhiqet nga ECHR, garancitë e saj ligjore për të gjithë qytetarët, jo vetëm për migrantët, do të hiqen. Konventa mbron të drejtën për jetën, lirinë, një gjykim të drejtë, lirinë e shprehjes dhe ndalon torturën, skllavërinë dhe diskriminimin.
Ekspertët paralajmërojnë se çdo largim nga kjo marrëveshje mund të ketë ndikime të gjera, duke përfshirë edhe respektimin e Marrëveshjes së Belfastit, por disa politikanë e shohin këtë si një çmim të pranueshëm për të kontrolluar emigracionin.
