back to top
28.5 C
Tirana
E hënë, 25 Gusht, 2025
spot_img
KreuOpinion dhe AnalizëSi ia doli Greqia të ringrihej nga gremina ekonomike

Si ia doli Greqia të ringrihej nga gremina ekonomike

Në vitin 2011, Dimitra Plagkou përjetoi një nga momentet më të errëta të jetës së saj: e zhytur në borxhe, me biznesin e saj të falimentuar dhe shtëpinë në ankand nga banka, mendoi të vetëvritej. Rasti i saj tragjik është vetëm një nga mijëra që tregojnë dhimbjen e thellë të një shoqërie, që u përball me krizën më të rëndë ekonomike në një vend të zhvilluar pas Luftës së Dytë Botërore.

Greqia u zhyt në një krizë të thellë borxhi në vitin 2010, kur u zbulua se të dhënat e deficitit buxhetor ishin manipuluar për vite me radhë. Kombinimi i borxhit të lartë publik, korrupsionit, administratës joefikase dhe mungesës së konkurrueshmërisë e çuan vendin në një rrugë pa krye. Tregjet financiare e humbën besimin, dhe interesat për borxhet u rritën në nivele të papërballueshme. U desh ndërhyrja e Bashkimit Evropian dhe Fondit Monetar Ndërkombëtar për të shpëtuar shtetin grek nga falimentimi.

Në vitin 2015, referendumi i mbajtur për të refuzuar kushtet e huadhënësve ndërkombëtarë shkaktoi tronditje të tjera, dhe rreziku i daljes nga eurozona ishte më real se kurrë më parë. Retorika populiste e qeverisë së majtë të udhëhequr nga Alexis Tsipras ndeshi në realitetin ekonomik. Pas disa muajsh tensioni dhe përplasjesh me kreditorët, Greqia u detyrua të tërhiqej dhe të pranonte një paketë të tretë ndihme financiare, duke u angazhuar për reforma të thella strukturore.

Rruga drejt rimëkëmbjes ishte e dhimbshme. Rreth 25% e prodhimit të brendshëm bruto humbi. Papunësia arriti mbi 27%, ndërsa shumë grekë humbën shtëpitë dhe kursimet e tyre të jetës. Emigrimi u shtua dhe besimi në institucionet shtetërore u dobësua ndjeshëm. Por, nga ky moment i errët, filloi dhe transformimi.

Qeveria e re e zgjedhur në vitin 2019, e drejtuar nga partia e qendrës së djathtë Demokracia e Re dhe kryeministri Kyriakos Mitsotakis, vendosi prioritet rindërtimin e besimit dhe stabilitetit ekonomik. Me përmirësime në mbledhjen e taksave, dixhitalizimin e shërbimeve publike, nxitjen e investimeve dhe liberalizimin e tregut të punës, Greqia filloi të përshpejtojë rritjen ekonomike.

Në vitet që pasuan, borxhi publik u menaxhua më mirë, ndërsa reformat strukturore dhe financiare u përshpejtuan. Vendi doli nga programet e ndihmës financiare dhe nisi të tërheqë kapital privat. Në 2022, rritja ekonomike e Greqisë ishte më e larta në eurozonë. Turizmi u rikthye fuqishëm, ndërsa teknologjia dhe sektori i energjisë së rinovueshme nisën të luajnë rol gjithnjë e më të rëndësishëm në strukturën ekonomike.

Megjithatë, sfidat mbeten. Produktiviteti është ende nën nivelin e vendeve të zhvilluara të BE-së, sistemi gjyqësor është i ngadaltë dhe burokracia ende pengon dinamikën e biznesit. Ndërkohë, rritja e kostove të jetesës dhe pasojat e pandemisë dhe luftës në Ukrainë kanë rritur presionin mbi qeverinë për të ruajtur ritmin e reformave.

Por ndryshimi është i prekshëm. Qytetarët grekë, të lodhur nga krizat e njëpasnjëshme, sot ndihen më të sigurt ekonomikisht. Investitorët ndërkombëtarë po i rikthehen Athinës, ndërsa BE-ja e sheh Greqinë si një partner më stabil dhe më të përgjegjshëm.

Siç e përmbledh ministri aktual i financave: “Po flasim për një ekonomi krejt tjetër nga ajo që trashëguam në vitin 2019. Sot, kemi rikthyer stabilitetin fiskal dhe jemi në rrugën drejt një zhvillimi të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës.” / bota.al

spot_img
ARTIKUJ TË NGJASHËM
- Advertisment -spot_img

Më të Lexuarat