Ish-kryeministri Sali Berisha hodhi sot akuza të ashpra ndaj kryeministrit Edi Rama dhe administratës shtetërore, duke i cilësuar zgjedhjet vendore të 11 majit si “farsë elektorale” dhe duke publikuar atë që e përshkroi si një “dëshmi tronditëse” për konfiskimin e kartave të identitetit të pensionistëve me qëllim pengimin e votimit të tyre.
Pretendimet kryesore të Berishës
Sekuestrim i kartave të ID-së: Sipas Berishës, punonjës shtetërorë, të cilët ai i quan “narkobanditë” kanë mbledhur deri në 20 karta identiteti në familje të moshuarish me pretekstin e disbursimit të pensioneve, “duke ditur bindjet e tyre politike” dhe duke i mbajtur kartat deri pas mbylljes së kutive të votimit.
Blerje masive votash: Ai pretendon se qeveria ka shpërndarë “76 milionë euro, ose 100 euro për çdo pensionist”, ka falur “200 milionë euro gjoba e kamata” dhe ka kontraktuar “500 milionë euro prokurime te oligarkët”, të gjitha, sipas tij —me synim ndikimin e zgjedhësve.
Krim zgjedhor i sistemuar: Berisha listoi dhjetëra mijëra punësime para zgjedhjeve, legalizime të përshpejtuara, 29 mijë hektarë kanabis të dyshuar, si dhe “mbi 4 500 aktivitete shtetërore” në vetëm katër muaj, të cilat, sipas tij, formësojnë një “narkodiktaturë” që “nuk njeh asnjë kufi ligjor”.
Publikimi i dëshmisë video: Në konferencë u shfaq një çift pensionistësh që deklaronin se një punonjës i administratës u kishte marrë kartat me arsyen “për t’jua lënë pensionin në shtëpi”, për t’ua kthyer më vonë. Berisha e quajti këtë “një ndër mijëra raste të dokumentuara”.
Rrëfimi i të moshuarve
Denoncuesi: Kush jeni, si e keni emrin?
Qytetari: Lodovik …
Denoncuesi: Lodovik kush …
Qytetari: Lodovik Rrethi.
Denoncuesi: A doni me votu nesër…
Lodovik Rrethi: Po ishalla…
Denoncuesi: A keni kartë?
Lodovik Rrethi: Jo. E kam kartën por na e ka marrë ai mjeshtri…
Denoncuesi: Si e ka emrin …
Lodovik Rrethi: Besmiri … te posta.
Gentian Ndoj: Kartën tënde kush e ka marrë?
Lodovik Rrethi: Besmiri.
Gentian Ndoj: Besmiri … Pse nuk ta kthen kartën Besmiri…
Lodovik Rrethi: Nuk di gjë, puna e tij. Ai nuk i hedh lekët ai…
Gentian Ndoj: A të duhet karta ty…
Lodovik Rrethi: Më duhet nesër, kismet …
Gentian Ndoj: Pse të duhet karta…
Lodovik Rrethi: Me votu.
Gentian Ndoj: Sa kohë ka që ta ka marrë kartën?
Lodovik Rrethi: Ka 1 javë.
Qytetarja: Marie Rrethi.
Denoncuesi: Sa vjeç je?
Marie Rrethi: 78.
Denoncuesi: Pensionin a e ke marrë
Marie Rrethi: Jo.
Denoncuesi: A don me votu nesër?
Marie Rrethi: Po nesër, për Zotin do të mi bin se s’bën more, s’ka ka ja man. Unë atë ja du.
Denoncuesi: Ç’ka?
Marie Rrethi: Kartat i du në shtëpi.
Denoncuesi: Kush ua ka marrë kartat …
Marie Rrethi: Ky Besi na i ka marrë.
Denoncuesi: Ku punon ai.
Marie Rrethi: Don lek.
Denoncuesi: Çfarë lekësh?
Marie Rrethi: Lekët e pensionit…
Denoncuesi: Tash sa kohë ua ka marrë kartat.
Marie Rrethi: Ka tash 1 javë, tash ni javë po them unë se, kartat janë marrë ma tepër.
Denoncuesi: Pra, ai ua ka marrë kartat dhe nuk ua kthen.
Marie Rrethi: Nuk i kthen, për s’gjallë nuk i kthen.
Denoncuesi: A keni shku me ja kërku kartat?
Marie Rrethi: Ka shku Liku, i kam thënë Likut, çfarë është mor kështu, thotë. Duhet me ja çu Luisit, Luis Lazrit, për me i pru te shpia.
Denoncuesi: E çfarë i ka thënë ai për kartat.
Marie Rrethi: I ka thënë du me ja çu asaj. Mi jep mor mu, i ka thanë kartat. Jo jo i ka thënë, do ja çoj atje, se do i çoj dhe lekët. As ka pru lekë, as ka pru karta.
Denoncuesi: Pra, ju s’keni kartë?
Marie Rrethi: Jo në shtëpi. Jo, jo atje i ka, ai vetë i ka marrë. Hala vaki s’më ka bë kështu.
Gentian Ndoj: Një rast flagrant ka ardhur nga fshati i Barbullushit, ku një denoncues është ankuar pranë Partisë Demokratike, sepse një punonjës poste, i cili shpërndan pensionet në Barbullush, Besmir Lepi u ka marrë kartën e identitetit dhe nuk ua rikthen.
Qytetarët pa kartën e identitetit nuk mund të votojnë, ndaj i bëj thirrje organeve kompetente, Policisë së Shtetit që të marrin masa ndaj këtyre personave sepse po kryejnë krime zgjedhore.
Çfarë thotë pala tjetër?
Qeveria dhe Ministria e Brendshme nuk kanë reaguar ende zyrtarisht ndaj deklaratave të sotme.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka njoftuar më herët se “nuk ka marrë denoncime zyrtare për konfiskim masiv dokumentesh identiteti”, por se “çdo provë e re do të hetohet në bashkëpunim me organet e drejtësisë”.
OSBE/ODIHR, në raportin paraprak të 12 majit, evidentoi “keqpërdorim të burimeve shtetërore dhe gjuhë të ashpër mes aktorëve politikë”, por nuk përmendi raste të dokumentuara të marrjes së kartave të identitetit.
Konteksti ligjor dhe precedenti
Konfiskimi i dokumenteve identifikuese me qëllim pengimin e votimit përbën vepër penale (neni 331/a i Kodit Penal: “Pengimi i të drejtës së votimit”), e dënueshme deri në pesë vjet burg. Në zgjedhjet e 2021-shit Prokuroria e Posaçme (SPAK) hetoi katër raste të ngjashme, por vetëm një çoi në dënim me kusht.
Berisha njoftoi se do të paraqesë videon dhe “qindra prova të tjera” pranë SPAK-ut dhe institucioneve ndërkombëtare.
KQZ pritet të mbledhë të dhëna shtesë për të verifikuar nëse ka pasur shkelje të organizuara.
Ndersa ekspertë të të drejtave të njeriut kërkojnë “hetim të shpejtë e të paanshëm”, duke theksuar se konfiskimi i dokumenteve prek “thelbin e së drejtës universale të votës”.