Gazetarja Ola Xama ka bërë të ditur se kompania Bankers Petroleum mund të shmangë pagesën e gjobës rekord prej 120 milionë eurosh për evazion fiskal, falë veprimeve institucionale dhe ligjit të fundit për faljen e detyrimeve tatimore dhe doganore.
Sipas Xamës, kompania përfitoi gjatë viteve 2011–2013 nga përdorimi dhe tregtimi i karburantit me cilësi të ulët, pa paguar akcizë, gjë që dyshohet se ka dëmtuar automjetet dhe ka favorizuar kompani të tjera në treg. Pavarësisht se autoritetet shqiptare i vunë Bankers një detyrim prej rreth 120 milionë eurosh, përfshirë penalitete, ekzekutimi i gjobës u pezullua disa herë përmes vendimeve administrative dhe proceseve gjyqësore.
Xama sqaron se pas fitimit të çështjes nga shteti në vitin 2022, nuk u ndërmorën hapa konkretë për arkëtimin, ndërsa ligji i fundit për faljen e detyrimeve parashikon fshirjen e pjesës më të madhe të gjobës dhe pagesën e pjesshme të akcizës, duke lejuar Bankers të përfitojë nëse gjoba nuk ekzekutohet brenda afatit ligjor.
“Në vitin 2022 shteti shqiptar e fiton çështjen në Gjykatën e Lartë dhe Kushtetuese, por askush nuk ka bërë asgjë derisa SPAK shkoi në Ministrinë e Financave për të sekuestruar praktikën. Parlamenti sapo ka kaluar ligjin për faljen e detyrimeve tatimore dhe doganore. Gjoba 90 milionë euro fshihet dhe pagesa e pjesshme, vetëm 15 milionë euro të akcizës mbetet. Nëse Dogana nuk ekzekuton brenda javës, nga 1 janari Bankers fiton”, tha Xama në emisionin “Të paekspozuarit”.
Historiku i gjobës ndaj Bankers Petroleum
24 qershor 2019: Qeveria shqiptare gjobit Bankers me 120 milionë euro për evazion të rëndë fiskal, pas një hetimi dyvjeçar të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave.
2011–2013: Kompania shmang rreth 30 milionë euro detyrime akcizë përmes përdorimit të një karburanti gjysmë të gatshëm (solar) në prodhimin e naftës bruto.
2014–2018: Qeveria përpiqet të taksojë solarin, por vendimet e Gjykatës Administrative shfuqizojnë dy akte administrative të doganave, duke pezulluar ekzekutimin e detyrimit.
2016–2017: Ish-ministrat e Financave kërkojnë zbatimin e ligjit, por procesi mbetet i ngadaltë.
2022: Shteti fiton çështjen në Gjykatën e Lartë dhe Kushtetuese, por deri tani nuk ka pasur ekzekutim efektiv të gjobës.
Në këtë kontekst, Bankers Petroleum mund të përfitojë nga amnistia fiskale e miratuar së fundmi, duke shmangur shumicën e gjobës dhe duke paguar vetëm pjesën e akcizës. Vendimi final i Doganës së Fierit dhe ekzekutimi i gjobës mbeten çelësi për arkëtimin e shumës së mbetur.
