Rusia ka më shumë se dyfishuar numrin e dronëve dhe raketave të qëlluara drejt Ukrainës që kur presidenti Donald Trump u kthye në Shtëpinë e Bardhë në janar, zbuloi një analizë e BBC Verify, pavarësisht thirrjeve të tij për armëpushim.
Sulmet kishin qenë në rritje nën ish-presidentin Joe Biden në vitin 2024, por u rritën ndjeshëm pas fitores zgjedhore të Trump në nëntor. Që kur u kthye në detyrë në janar, sulmet ajrore të regjistruara nga Moska kanë arritur nivelet e tyre më të larta të luftës.
Gjatë gjithë fushatës së tij, Trump u zotua t’i jepte fund luftimeve vetëm brenda një dite nëse do të kthehej në detyrë. Ai pretendoi gjatë fushatës së tij të vitit 2024 se pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia mund të ishte shmangur nëse një president që Kremlini “e respektonte” do të mbante detyrën.
Megjithatë, në përpjekjet e tij për të arritur një armëpushim, ai është akuzuar herë pas here nga kritikët se favorizon Rusinë dhe administrata e tij ka ndaluar furnizimet e municioneve të mbrojtjes ajrore dhe furnizimeve të tjera ushtarake në Ukrainë në dy raste të ndara.
Pauzat – të njoftuara në mars dhe korrik dhe që atëherë të anuluara nga presidenti – erdhën ndërsa Rusia rriti vazhdimisht prodhimin e raketave dhe dronëve. Sipas Inteligjencës Ushtarake ukrainase, ndërtimi i raketave balistike në Rusi është rritur me 66% gjatë vitit të kaluar.
Të dhënat e shqyrtuara nga BBC Verify – bazuar në raportet e përditshme të incidenteve të lëshuara nga Forcat Ajrore Ukrainase – treguan se Rusia lëshoi 27 mijë e 158 municione midis 20 janarit – kur filloi presidenca e Trump – dhe 19 korrikut, krahasuar me 11 mijë e 614 gjatë gjashtë muajve të fundit të mandatit të Biden.
“Kjo luftë brutale u shkaktua nga paaftësia e Joe Biden dhe ka vazhduar për një kohë shumë të gjatë”, tha zëvendëssekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Anna Kelly, në një deklaratë për BBC Verify.
“Presidenti Trump dëshiron të ndalojë vrasjet, prandaj po u shet armë të prodhuara në Amerikë anëtarëve të NATO-s dhe po e kërcënon Putinin me tarifa dhe sanksione të ashpra nëse nuk pranon një armëpushim”.
Në javët e para të administratës së re, Shtëpia e Bardhë lëshoi një seri deklaratash të ngrohta që me sa duket synonin të joshnin Presidentin Vladimir Putin drejt një zgjidhjeje. Gjatë kësaj periudhe, sulmet ruse ndaj Ukrainës ranë për pak kohë në krahasim me javët e fundit të administratës Biden.
Por deri në shkurt, kur diplomatët amerikanë të udhëhequr nga Sekretari i Shtetit Marco Rubio u takuan me delegacionin e Ministrit të Jashtëm rus Sergey Lavrov për një samit në Riad, sulmet kishin filluar të shtoheshin përsëri.
Bisedimet, të cilat Rubio tha se ishin një pikënisje për t’i dhënë fund luftës, janë pasuar nga diskutime të ndërmjetësuara midis zyrtarëve ukrainas dhe rusë në Turqi.
Sulmet arritën kulmin në fillim të muajit të kaluar, kur Moska lëshoi 748 dronë dhe raketa drejt Ukrainës më 9 korrik, sipas të dhënave të Forcave Ajrore Ukrainase. Më shumë se një duzinë njerëzish thuhet se u plagosën nga breshëria dhe dy u vranë.
Ndërsa Trump ka shprehur zemërim për sulmet ruse në rritje në disa raste, frustrimi i tij në rritje nuk duket se ka pasur ndikim në strategjinë e Moskës.
Më 25 maj, Rusia lëshoi breshërinë e saj më të madhe të regjistruar në atë kohë, duke e bërë Trump të pyeste me zemërim: “Çfarë dreqin i ndodhi atij [Putinit]?”.
Që atëherë, Rusia e ka tejkaluar atë numër të lëshimeve të raportuara në 14 raste. Trump është përgjigjur duke kërkuar që Kremlini të arrijë një marrëveshje paqeje me Ukrainën deri më 8 gusht.
Numri i municioneve ruse që depërtojnë në mbrojtjen ajrore ukrainase duket se po rritet, me shpërthimet rreth kryeqytetit Kiev që po bëhen pjesë e përditshme e jetës për banorët e qytetit.
“Sa herë që shkon për të fjetur, nuk e di nëse do të zgjohesh mëngjesin tjetër, dhe kjo thjesht nuk është një mënyrë normale për të jetuar”, tha Dasha Volk, një gazetare që jeton në qytet, për programin Ukrainecast të BBC-së në qershor.
“Sa herë që dëgjon një shpërthim ose një raketë që fluturon mbi kokën tënde, shumë mendime më kalojnë nëpër mendje – do të vdes tani, gjëra të tilla”.
